Dit keer nemen we u mee naar het hart van Oud Rijswijk: het Poortje van Verlaan, schuin tegenover de Oude Kerk.
In 1986 werden de panden Herenstraat 87/87A-B en 89 gerestaureerd, waarbij in het pand op nr 87 de prachtig herstelde gevelsteen “Dit is in Beyeren” weer werd aangebracht.
De gebruikers van deze panden wilden de gang tussen de panden graag afsluiten, om wildplassers en andere ongenode gasten buiten te sluiten en daarom heeft de afdeling Bouwkunde van de Dienst Openbare Werken van de gemeente heeft daartoe een ontwerp gemaakt voor een poort in historiserende stijl: twee zuilen werden aangebracht aan de kant van de Herenstraat, voorzien van een smeedijzeren hek.
Het poortje lijkt dan ook ouder dan het is en de gevelsteen laat dat zien: bovenin prijkt het jaartal 1972.
Ook aan de zuidzijde van de steeg werden hekken aangebracht, aan de kant van het Mallegat. Deze laatste zijn bijzonder, want ze zijn afkomstig van het voormalige kasteel Huis te Hoorn, dat heeft gestaan aan de Sir Winston Churchilllaan, op de hoek van de Thierenskade, daar waar nu het parkje met een kinderspeelplaats ligt.
Het kasteel werd in 1951 wegens bouwvalligheid gesloopt, waarna de hekken verhuisden naar de gemeentewerf. Daar werden ze opgeknapt en later in de poort aangebracht.
De naam het “Poortje van Verlaan” is een vernoeming naar Theodorus Cornelis Verlaan, die in het pand Herenstraat 89 een bloemenwinkel had, met daarachter een bloemisterij, die doorliep tot aan het Mallegat.
Het Mallegat was vroeger een haventje, een zijtak van de Rijswijkse Vaart: deze vaart liep tot 1955 vanaf de Rembrandtkade de bocht om naar de Van Vredenburchweg en daarna het Westland in. De groenstrook in de Van Vredenburchweg tussen het Ruysdaelplein en de Jozef Israëlslaan geeft het tracé van de vroegere vaart aan.
Het Mallegat werd gedempt in de jaren veertig van de 20e eeuw en doet tegenwoordig dienst als parkeerterrein. Aan de zuidzijde loopt nu tussen de Kerklaan en de Rembrandtkade de Nobelaerstraat, die in 1971 is aangelegd, nadat enkele panden aan de Kerklaan waren gesloopt om een doorgang voor het verkeer mogelijk te maken. Dit was noodzakelijk geworden, toen het winkel- en wandelgebied Oud Rijswijk werd gerealiseerd.
De Nobelaerstraat is vernoemd naar de familie Nobelaer, die tussen 1598 en 1715 het vroegere Huis te Blotinghe bewoonden.
Dit artikel verscheen in Januari 2011 in Groot Rijswijk .