Sinds kort lopen er 5 tramlijnen door Rijswijk: de lijnen 1, 10, 15, 17 en 19. Hoogste tijd om de geschiedenis van 145 jaar kort te beschrijven,
In 1866 was de start van lijn 1 naar Delft, een paarde tram, getrokken door 2 paarden. De wielen hadden brede velgen, geschikt voor rails maar ook voor de ( lage ) Hoornbrug waar geen tramspoor lag. Het traject liep van het Huygensplein in Den Haag, Rijswijkseweg, Haagweg, Delftweg over de Oude Delft naar de Rotterdammerpoort.
De eerste klas had een coupe voorin, de tweede klas een achteringang met ook nog een trapje naar boven voor bankjes op het dak in de open lucht.
Na dit particulier initiatief werd de dienst in 1887 door de HTM voortgezet met stoomtrams, nog steeds ook over de grachten in Delft.
In de twintiger jaren kwamen grote veranderingen. Allereerst de omschakeling naar elektrische trams op het traject naar Delft. Voor een soepele dienstregeling werd in 1924 een tweede brug ( schutbrug) over de Vliet aangelegd, ter hoogte van de Populierlaan met enkelspoor over de Huis te Hoornkade.. Een uitgebreid seinlichtenstelsel hielp de bestuurders bij hun keuze: Hoornbrug of schutbrug. Deze brug heeft tot 1947 dienst gedaan toen het dubbelspoor achter het Tolhuis aan de Delftweg was aangelegd ( 1931 ) en de nieuwe, hogere Hoornbrug, voorlopig met enkel spoor, functioneerde( 1947 ).
Zolang de elektrificatie naar Delft nog niet gereed was en wel in Den Haag en Rijswijk kwam er alvast een lokaal dienst Den Haag-Rijswijk ( met een keerlus in de wijk Leeuwendaal ). Eindpunt was de Prinsesselaan en naast Hotel Leeuwendaal in de Oranjelaan het beginpunt. Op 7 februari 1923 werd deze lijn feestelijk geopend en heeft tot 1933 gefunctioneerd.
De jaren dertig leverden ook een volwaardige lijn naar station Voorburg op over de Geestbrugweg die uiteindelijk tramlijn 10 is genummerd.. Dit nummer was eerst voorbehouden aan de lijn vanuit Den Haag, door de Draaistraat, naar de Trekvliet.
In afwachting van een nieuwe, steviger Geestbrug in 1933 werd de lijn in 1931 alvast ingevoerd met een keerlus op de Cromvlietkade.
Zo zijn er dus wel tijdelijke eindpunten geweest in Rijswijk maar alle tramlijnen lopen nu door Rijswijk
De tramlijnen 15, 17 en 19 zijn van veel recenter datum en onderdeel van het openbaar vervoersysteem voor de Vinexlocaties ( Ypenburg, Wateringse Veld en Leidschenveen ) rond of anders gezegd in Den Haag.
Versierde tram in de Prinsesselaan op 7 februari 1923 bij de opening van de dienstregeling Den Haag-Rijswijk
Foto: Beeldbank Rijswijks Historisch Informatiecentrum
Dit artikel verscheen in augustus 2011 in Groot Rijswijk.