December 2011: Olie onder Groot Rijswijk



Oudere Rijswijkers herinneren het zich misschien nog wel: in de vorige eeuw is uit het ‘Rijswijk Veld’ aardolie gewonnen. In 1953 had de proefboring ‘Rijswijk 1’ een winbare hoeveelheid olie gevonden. In 1953 was Rijswijk nog een grotendeels agrarische gemeente en de boortoren van ‘Rijswijk 1’ stond midden in het weiland vlak naast de huidige Mgr. Bekkerslaan. Vanaf 1954 hebben in het gebied Eykelenburg / Hoekpolder een stuk of zes ja-knikkers gestaan die de olie omhoog pompten. Vandaar liep een oliepijpleiding naar de Vliet waar de olie in kleine tankschepen werd geladen om naar de raffinaderij gebracht te worden.

Tussen 1954 en 1973 werd in totaal zo’n 3 miljoen vaten [= +/- 475 000 kubieke meter] aardolie uit de bodem van onze gemeente omhoog gepompt. In begin jaren Vijftig van de vorige eeuw was die hoeveelheid aardolie goed voor ongeveer een maand oliegebruik van heel Nederland. Niet heel veel als je er twintig jaar over doet om zo’n hoeveelheid omhoog te pompen, maar ook weer niet verwaarloosbaar want elk vat olie uit eigen bodem hoeft niet te worden ingevoerd.

Van de boortorens die de putten boorden en de ja-knikkers die olie omhoog pompten is geen spoor meer te bekennen. Ze zijn allemaal afgebroken en verwijderd. De laatste boorlocatie die gebruikt is lag in het weidegebied tussen boerderij Eykelenburg en crematorium Eykelenburg. Vanaf die plek is in 1994 nog een proefboring gedaan. De toen gevonden hoeveelheid olie was echter onvoldoende om winning rendabel te maken. De boorlocatie is een paar jaar later opgeruimd en er groeit nu gras op.

Voor wie het weet zijn er nog wel enkele herkenbare sporen over uit de periode dat er in Rijswijk olie werd gewonnen. Dat zijn het ‘Olieweggetje’ en de ‘Oliehaven’. Het ‘Olieweggetje’ is de weg die rondom de wijk Hoekpolder loopt en de ‘Oliehaven’ is het verbrede deel van de Vliet vlak bij Vlietzicht. In die tijd mocht het ‘Olieweggetje’ officiëel alleen door werknemers van de Nederlandse Aardolie Maatschappij gebruikt worden. In de ‘Oliehaven’ legden de tankschepen aan om te worden volgepompt met olie, zonder dat daarbij het overige scheepvaartverkeer gehinderd werd.

De vondst van het ‘Rijswijk Veld’ vormde het startsein om ook elders in de provincie Zuid Holland naar aardolie te gaan zoeken. Hiervoor werd door de Staat een concessie verleend: de ‘concessie Rijswijk’. In de ‘concessie Rijswijk’ zijn een stuk of tien andere olievelden gevonden en ook een aantal aardgasvelden.

boortoren
De boortoren van "Rijswijk 1" in het weiland

Dit artikel verscheen in december 2011 in Groot Rijswijk.