Kenners van Rijswijkse monumenten zullen bij bovenstaande titel opmerken dat er een fout in staat want de toren is helemaal niet Rijswijks. Dat klopt want aan de voet is een gedenkplaat aangebracht met de namen van de burgemeester, wethouders en secretaris van de gemeente Hof van Delft met het jaartal 1911. Maar de toren heeft wel altijd op Rijswijks grondgebied gestaan. De gemeente Hof van Delft grensde aan Rijswijk maar de grens liep langs de Kastanjewetering bij het Haantje en verder naar het westen (het terrein van de Gistfabriek).
We gaan dit raadsel oplossen.
De openbare drinkwatervoorziening is in Nederland pas laat op gang gekomen. Alleen de grote gemeentes konden zich de aanleg en het onderhoud van een leidingennet veroorloven.
Plattelandgemeentes konden dit niet en waren dus afhankelijk van een grote buur. In Den Haag is in 1874 een duinwaterleidingbedrijf gesticht en zo rond 1900 was 70% van de bevolking van Zuid-Holland aangesloten op een of ander waterleidingnet.
De gemeente Hof van Delft besloot in 1910 drinkwater engros te gaan inkopen van het Haagse duinwaterleidingbedrijf. Op Haags grondgebied aan de Broeksloot, de grens met Rijswijk, kwam de grote watermeterput van de gemeente Hof van Delft. Een transportleiding liep vanuit die meterput via de Haagweg richting Hoornbrug , vervolgens langs de Vliet, in het Jaagpad, naar het terrein van de te bouwen watertoren. De leiding was van gietijzer en 10 cm in doorsnede. De Rotterdamse aannemer Van Waning en Co. bouwde de toren van 30 meter hoog in gewapend beton. In de reinwaterkelders onder de toren kon 300 m 3 water worden opgeslagen. Motoren pompten het water naar het boven in de toren gelegen waterreservoir, groot 200 m3, en vervolgens naar de verbruikers. Op het terrein werd ook een dienstwoning gebouwd voor de beheerder.
De officiële ingebruikname was in 1911. In dat jaar werden ook de Rijswijkse woningen aan het Jaagpad aangesloten tegen een vergoeding van f 6,50 per aansluiting.
Na de opheffing van de gemeente Hof van Delft, in 1921, ging deze met de waterleiding op in de gemeente Delft. In 1956 kocht drinkwaterleidingbedrijf "De Vlietstreek" ( Rijswijk / Voorburg/ Leidschendam ) de watertoren met bijbehorend terrein.
In 1988 werd de toren gerestaureerd en draaide nog mee in de ondersteuning van het gebied Haantje/Sion om plotselinge drukstoten op te vangen.
Nu is het terrein met de toren aan een particulier verkocht en krijgt de watertoren een tweede leven als woning op hoogte.
Foto: Rijswijktekijk.nl
Dit artikel verscheen in februari 2011 in Groot Rijswijk.